Türk Vatandaşlığı İçin Merkez Bankasına Döviz Satışı Uygulaması

TCMB tarafından, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına Yapılacak Döviz Satışına İlişkin Uygulama Talimatı, 21 Ocak 2022 tarihinde yayımlanmıştır.

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Uygulama Talimatının amacı, 6/4/2010 tarihli ve 27544 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b), (ç), (d) ve (e) bentleri kapsamında belirtilen dövizlerin Merkez Bankasına yapılacak satış işlemlerine ilişkin uygulama ayrıntılarını düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Uygulama Talimatı, Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin onuncu fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- (1) Bu Uygulama Talimatında geçen;

a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin onuncu fıkrasında belirtilen işlemlere aracılık eden mevduat ve katılım bankalarını,

b) İşlem kuru: Merkez Bankası tarafından saat 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b), (ç), (d) ve (e) bentleri kapsamında yapılacak işlemler için dövizin Türk lirasına çevrildiği saat itibarıyla en son açıklanmış olan döviz alış kurunu,

c) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,

ifade eder.

Dövizin Merkez Bankasına satılması

MADDE 4- (1) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen vatandaşlık kazanma şartlarını sağlamak amacıyla yapılacak işlemler öncesinde; ilgili döviz tutarları işlem kuru üzerinden Merkez Bankasına satılmak üzere bir bankaya satılır.

(2) Banka nezdinde Merkez Bankası adına ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden hesaplar açılır ve bankanın bu Uygulama Talimatı kapsamında satın aldığı dövizler saat 17:00’ye kadar Merkez Bankasına bildirilerek toplu bir şekilde aynı gün içinde söz konusu hesaplara aktarılır.

(3) Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizlere ve döviz alışı yapılan tutarlara ait dekont, ekstre ve benzeri belgeler ile işlemlere ait bilgiler bankalarca Ek-1’de yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir.

(4) Banka tarafından Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizler, Merkez Bankasınca işlem kuru üzerinden satın alınır.

(5) Döviz alış işlemleri karşılığı Türk lirası tutarları Merkez Bankasınca bankanın EFT merkezine masrafsız olarak gönderilir. Saat 17:30’a kadar sonuçlandırılamayan işlemler için ise Türk lirası tutarlar bankanın Merkez Bankası nezdindeki zorunlu karşılık hesabına aktarılır.

(6) Bu Uygulama Talimatı kapsamında bankalar nezdinde gün boyunca toplanan döviz tutarları Merkez Bankasının ilgili döviz muhabirine toplu bir şekilde ve bir gün valörlü olarak transfer edilir. Transfer edilecek döviz tutarlarına ilişkin olarak bankanın kendi muhabirine göndereceği MT202 SWIFT mesajının 21. alanına “CITIZEN”, 72. Alanına “/BNF/CITIZENSHIP APPLICATION FOREIGN EXCHANGE SALE TO CBRT IBAN:.. (söz konusu işlemler için Merkez Bankasınca bildirilecek hesaba ilişkin IBAN bilgisi)” ve MT202’nin 58. alanına “TCMBTR2A” açıklamaları yazılır.

(7) Banka tarafından yapılan döviz transferlerine ilişkin tüm masraflar, aylık olarak toplu bir şekilde banka tarafından gönderilen MT291 mesajına istinaden ödeme gününde saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kuru üzerinden, takip eden ayın son iş gününe kadar Merkez Bankasınca Türk lirası olarak ödenir.

İşleme esas döviz cinsleri

MADDE 5- (1) Bu Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilecek işlemler, Merkez Bankasınca alım satıma konu olan döviz cinsleriyle sınırlıdır. (2) Bankalarca Merkez Bankasına satışı yapılacak döviz cinsleri ABD doları, Euro ve İngiliz sterlinidir. Diğer döviz cinsleri üzerinden yapılan işlemlerde söz konusu döviz tutarları banka tarafından Merkez Bankasınca işlem gününden bir gün önce saat 15:30’da belirlenen gösterge niteliğindeki çapraz döviz kurları üzerinden ABD doları, Euro veya İngiliz sterlinine dönüştürülerek Merkez Bankasına satılır.

Satım sonrası işlemler

MADDE 6- (1) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin onuncu fıkrası uyarınca aynı maddenin ikinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan işlemler gereğince döviz satış işlemi sonucunda elde edilen Türk lirası tutarlar Türk lirası mevduatta ve (d) bendinde yer alan işlemler gereğince döviz satış işlemi sonucunda elde edilen Türk lirası tutarlar Türk lirası cinsinden Devlet borçlanma araçlarında üç yıl süre ile tutulur.

Döviz satışının yapıldığı ve Türk lirası mevduatın tutulduğu banka aynı olmak zorundadır.

Vazgeçme

MADDE 7- (1) Merkez Bankasınca döviz alış sürecinin tamamlanması sonrasında döviz satışından herhangi bir nedenle vazgeçilemez ve ilgili işlemler iptal edilemez. Bu husus ilgili işlem öncesi bankalarca muhataplara bildirilir.

Takip ve sorumluluk

MADDE 8- (1) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan (b), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen hususlara ilişkin tespit, takip ve kontrol sorumluluğu işlemlerin gerçekleştirildiği bankalara aittir.

(2) Merkez Bankasının sorumluluğu sadece döviz alım işlemi ile sınırlı olup, vatandaşlık için başvurularda döviz satım işlemlerine ilişkin gerekli belgeler bankalarca hazırlanarak vatandaşlık başvurusunda bulunacak kişilere verilir. Bu kapsamda ilgili kişilere ve kurumlara bilgi ve belge sunma yükümlülüğü münhasıran işlemi yapan bankalara aittir.

(3) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan (b) bendi kapsamında bankalara yapılacak döviz satışlarına ilişkin bankalarca düzenlenecek döviz alım belgelerinin açıklama kısmına asgari olarak adına döviz bozdurulan yabancı uyruklu kişinin adı soyadı, pasaport numarası ya da Yabancı Kimlik Numarası, alışı yapılan dövizin ABD doları karşılığı ve bu işlemin Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin onuncu fıkrası kapsamında gerçekleştirildiğini belirten bir ifadenin eklenmesi zorunludur.

(4) Bu Uygulama Talimatı kapsamında bankalarca düzenlenecek döviz alım belgelerinde belirtilecek dövizin ABD doları karşılığının hesaplanmasında, işleme konu döviz kuru ile aynı anda açıklanan ABD doları kuru esas alınır.

(5) Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen dövizlerin satılması sonucu elde edilen Türk lirası tutarların yatırıldığı finansal araçlar için herhangi bir kur güvencesi verilmez.

Diğer hükümler

MADDE 9- (1) Bu Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilecek her türlü işlemin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesine ilişkin ulusal ve uluslararası standartlara uygun gerçekleştirildiğine dair kontrol bankalarca yapılır.

(2) Bu Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilen işlemlerde, bu standartların ihlal edildiğinin tespiti durumunda, işlemi yapan banka tarafından durum derhal Merkez Bankasına bildirilir.

Yürürlük

MADDE 10- (1) Bu Uygulama Talimatı 21/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11- (1) Bu Uygulama Talimatını Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.

EK:1 (TCMB Uygulama Talimatında yer almaktadır.)