TCMB İhracat Genelgesi’nde UKRAYNA’ya ve RUSYA’ya yapınlan veya yapılacak ihracatla ilgili önemli bir düzenleme yapılmıştır.
TCMB, Hazine ve Maliye Bakanlığının 07.04.2022 tarihli talimatı üzerine İHRACAT GENELGE’sinde 08.04.2022 tarihinde değişiklik yapılmıştır. “Geçici madde” olarak yapılan düzenlemeyle, “Ukrayna ve Rusya’ya gerçekleştirilmiş veya gerçekleştirilecek ihracat işlemleriyle ilgili olarak ihracat bedellerinin döviz cinsinden beyan edilmiş olsa dahi Türk Lirası olarak da kabulü mümkündür.”
“Döviz olarak beyan edilen ihracat bedellerinin Türk Lirası olarak kabulü” başlıklı geçici maddeye göre
“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Ukrayna ve Rusya’ya gerçekleştirilmiş veya gerçekleştirilecek ihracat işlemleriyle ilgili olarak ihracat bedellerinin döviz cinsinden beyan edilmiş olsa dahi Türk Lirası olarak da kabulü mümkündür.”
Bilindiği üzere Kambiyo Mevzuatı gereği, genel kural; “ihracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esas olup, bedelin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden getirilmesi mümkündür.” ve “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapılan ihracatta, ihracat bedeli birinci fıkrada belirtilen belgelerde döviz olarak gösterilmiş olsa dahi Türk lirası olarak kabul edilebilir.” olmakla birlikte yeni yapılan GEÇİCİ MADDE düzenlemesi ile “Türk Lirası ile ihracat” kapsamına UKRAYNA ve RUSYA da dahil edilmiş oldu.
Genelge’nin bu konudaki maddeleri aşağıda belirtilmiştir.
TCMB İhracat Genelgesinin “İhracat bedellerinin tahsil şekilleri” başlıklı 5’inci maddesi;
MADDE 5 – (1) İhracat bedelleri 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen ödeme şekillerine göre tahsil edilir ve GB’nin 28 inci hanesine tahsil işleminde kullanılan ödeme şekli yazılır. Birden fazla ödeme şeklinin kullanılması durumunda kullanılan diğer ödeme şekilleri GB’nin açıklama kısmına yazılır.
(2) İhracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esas olup, bedelin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden getirilmesi mümkündür.
(3) Türk parası üzerinden yapılan ihracat karşılığında yurda döviz getirilmesi mümkündür.
(4) İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine beyan edilmesi zorunludur.”
“Türk lirası ihracat” başlıklı 9’uncu maddesi
“MADDE 9 – (1) Peşin bedel ve alıcı firma prefinansmanı dışında ihracat bedelinin Türk
lirası olarak kabulü için satış sözleşmesi, akreditif mektubu veya banka garanti mektubunda
bedelin Türk lirası olarak tahsil edileceğinin beyan edilmiş olması veya alıcıya gönderilecek
faturanın Türk lirası olarak düzenlenmiş ya da GB’nin 22 nci hanesinde Türk Lirası olarak
beyan edilmiş olması gerekir.
(2) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapılan ihracatta, ihracat bedeli birinci fıkrada
belirtilen belgelerde döviz olarak gösterilmiş olsa dahi Türk lirası olarak kabul edilebilir.
(3) Türk lirası olarak tahsil edileceği beyan edilen ihracat bedelinin kısmen veya
tamamen döviz olarak kabulü halinde GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı Türk lirası tutar; GB’nin
düzenlendiği tarih ile bedelin bankaya getirildiği tarihteki Merkez Bankası döviz alış
kurlarından lehe olanı esas alınarak kabul edilecek döviz cinsine çevrilir.” hükmünü taşımaktadır.