Halen uygulanmakta olan TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi 02.05.2018 tarihinde yayımlanmıştır. İhtiyaç duyuldukça Genelge’de değişiklikler yapılmaktadır. 2024 yılında 10 Eylül 2024 tarihine kadar yapılan değişikler yazımızın konusudur.
TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi’nde 2024 yılında yapılan değişikler nelerdir?
2024 yılında 10 Eylül 2024 tarihine kadar (dahil) anılan Genelge’de 4 farklı tarihte 7 değişiklik yapılmıştır.
1- Hazine ve Maliye Bakanlığının 25.04.2024 tarihli ve 3070589 sayılı yazısı üzerine TCMB tarafında Genelge (Madde; 38/7/e)’de düzenleme yapılmıştır.
Yeni düzenleme;
“e) Kredinin geri ödemesine aracılık eden banka ile kredinin kullanımına aracılık eden bankanın farklı olması halinde, kredi geri ödemesine aracılık eden banka tarafından kullanıma aracılık eden bankaya kredi geri ödemesine aracılık edildiğine ilişkin olarak aracılık işleminin gerçekleştirildiği gün yazılı bildirimde bulunulur. Güncel kredi risk bakiyesine ilişkin Risk Merkezine bildirim kullanıma aracılık eden banka tarafından ilgili yazılı bildirimin bankalarına ulaşmasını takip eden ilk iş günü gerçekleştirilir.”
2- Hazine ve Maliye Bakanlığının 08.07.2024 tarihli ve 3246691sayılı yazısı üzerine (Madde; 6/12)’de üç fark düzenleme yapılmıştır.
Yeni düzenleme;
“(12) Türkiye’de yerleşik kişiler ile yurt dışında kurulu girişim sermayesi fonları, yurt dışında kurulu kollektif yatırım kuruluşları (menkul kıymet yatırım fonları hariç) veya yurt dışında yerleşik melek yatırımcı lisansına sahip olan kişiler arasında döviz cinsinden akdedilen paya dönüştürülebilir borç (convertible debt) sözleşmelerinde, – transfer tarihinden itibaren azami 12 ay içerisinde sermayeye ekleneceğine ilişkin açık bir hükmün sözleşmede yer alması, – sözleşmede şirketin infisahı veya tasfiyesi haricinde söz konusu tutarların mutlaka sermayeye ekleneceğine ilişkin bir hükmün bulunması (borç olarak devam etmeyeceğine), – sözleşmede transfer edilen tutarın tamamının sermayeye ekleneceğine ilişkin bir hükmün olması kaydıyla, bu sözleşmeler kapsamında sözleşmenin tarafı Türkiye’de yerleşik kişinin hesabına transfer edilen dövizle ilgili olarak 14 üncü madde kapsamındaki şartların sağlanması zorunluluğu aranmaz. Dövizin hesabına transfer edildiği sözleşmenin tarafı Türkiye’de yerleşik kişi tarafından transferin gerçekleştirildiği bankaya ilgili sözleşme, şirket tarafından daha önce bu kapsamda sermayeye dönüştürmeksizin fon kullanılmadığına ilişkin yazılı beyan ve söz konusu tutarın sermayeye azami 12 ay içerisinde ekleneceğine dair taahhüt ibraz edilir. Banka, dövizin transfer edildiği Türkiye’de yerleşik kişiden fonun transfer edildiği kuruluşun ilgili ülke mevzuatına göre girişim sermayesi fonu, menkul kıymet yatırım fonları hariç kollektif yatırım kuruluşu veya yurt dışında yerleşik melek yatırımcı lisansına sahip olan kişi7 olduğunu tevsik etmesini, ilgili sözleşmenin bir örneği ile belirtilen yazılı beyan ve taahhüdü isteyerek sözleşmenin bu fıkrada belirtilen şartları sağlayıp sağlamadığı hususu da dâhil olmak üzere gerekli kontrolleri yapar. Transfer tarihinden itibaren 12 ay içerisinde sermaye artırımına ilişkin üçüncü, beşinci veya altıncı fıkralarda sayılan belgelerin bankaya ibraz edilmemesi halinde banka tarafından Bakanlığa bildirimde bulunulur ve söz konusu tutar firma kredi bakiyesine eklenerek Risk Merkezine bildirilir. Ayrıca söz konusu krediye dönüşen tutar İstatistik Genel Müdürlüğüne bildirilir. Yurt dışında kurulu girişim sermayesi fonu, menkul kıymet yatırım fonları hariç kollektif yatırım kuruluşu veya yurt dışında yerleşik melek yatırımcı lisansına sahip olan kişi ile akdedilen sözleşme kapsamında Türkiye’de yerleşik kişiye transfer edilen bedelin sermayeye ilave edilmeksizin kullanılması halinde söz konusu Türkiye’de yerleşik kişi tarafından bir daha bu fıkra kapsamında fon kullanılamaz”
3- Hazine ve Maliye Bakanlığının 23.08.2024 tarih ve 3318954 sayılı yazısı üzerine TCMB tarafından iki farklı maddede düzenleme yapılmıştır.
a- (Madde; 21/15/g)
Yeni düzenleme
“g) Organize sanayi bölgelerinde yapılacak altyapı çalışmalarının karşılanması amacıyla organize sanayi bölgelerinin tüzel kişilikleri tarafından kullanılmak istenen döviz kredileri”
b- (Madde: 40/15/f)
Yeni düzenleme;
“f) Organize sanayi bölgelerinde yapılacak altyapı çalışmalarının karşılanması amacıyla organize sanayi bölgelerinin tüzel kişilikleri tarafından kullanılmak istenen döviz kredileri”
4- Hazine ve Maliye bakanlığının 09.09.2024 tarihli ve 3399243 sayılı yazısı üzerine (Madde 22/1/ç)’de olmak üzere bugüne kadar (23.09.2024 dahil ) 7 değişiklik yapılmıştır.
(Madde 22/1/ç);
Eski düzenleme;
“ç) Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt dışından gemi satın alınması amacıyla yapılacak ithalat kapsamında sağlanan kredilerin kullanımı.”
Yeni düzenleme;
“ç) Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt dışından gemi veya uçak satın alınması amacıyla yapılacak ithalat kapsamında sağlanan kredilerin kullanımı.”
TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi (10.09.2024 itibarıyla);